Ankara Valisi Nevzat Tandoğan neden intihar etti?

[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]



Ankara yakınlarında TTK’nun Ahlatlıbel kazısında (5 Mayıs 1933) Soldan sağa: Dr.Reşit Galip, ******, Nevzat Tandoğan ve Yusuf Hikmet Bayur.


Ankara Valisi Nevzat Tandoğan, aracı olduğu cinayet ortaya çıkınca intiharı seçmişti.
Dünya Bülteni / Haber Merkezi
Tek parti döneminin sembol isimlerinden biri olan Anakara valisi ve belediye başkanı Nevzat Tandoğan makam odasında tabancasını kafasına dayayarak 9 Temmuz 1946’da intihar eder.
Bu intihar olayının arkasındaki düğüm henüz çözülemedi. 31 Mart isyanının bastırılması, Dersim isyanı gibi olaylarda aktif rol alan zamanın genelkurmay başkanı Kazım Orbay bu intihar olayı ile bağlantılı olarak görevden alınarak Askeri Şura üyeliğine tayin edildi.
Nevzat Tandoğan’ı intihara sürükleyen olay, büyükelçilerin doktoru olarak bilinen Dr. Neşet Naci Arzan’ın muayenehanesinde tabanca ile vurularak öldürülmesi ile başladı.
Cinayetin faili olarak Reşit Mercan adında bir kişi yakalanır. Fakat mahkemede Reşit Mercan çelişkili ifadeler vermeye başlayınca savcılık cinayetin adi bir suç olmadığı görüşüne vararak yeniden e başlatır. Tahkikat sonucunda katile silahı sağlayan kişinin Kazım Orbay’ın oğlu hHaşmet Orbay olduğu anlaşılır.
Nevzat Tandoğan katil zanlısı ile görüşmüş


Mehmet Sait Esen adlı dönemin ünlü bir gazetecisi cinayetin 100 bin Lira para karşılığında Haşmet Orbay tarafından azmettirildiğini, arabuluculuğu da nevzat Tandoğan’ın sağladığını iddia eder. Katil zanlısı Reşit Mercan teslim olmadan önce valilik binasında görüşmüş, bu görüşmeden sonra teslim olmuştur. Bu görüşme hakkında ne katil zanlısı ne de Nevzat Tandoğan görüşmenin yapıldığını söylemelerine rağmen ne konuştukları konusunda susmuşlardır.
Reşit Mercan, mahkeme devam ederken ifadelerini değiştirir, suçsuz olduğunu para karşılığında suçu üstlendiğini, asıl katilin Kazım Orbay’ın oğlu Haşmet Orbay olduğunu iddia eder.
Mahkeme Reşit’i adam öldürmekten suçlu bularak 20 yıl ağırlaştırılmış hapis cezası verir. Haşmet Orbay’da katile silah sağladığı gerekçesi ile 1 yıl hüküm giyer.
Dava, kendi içerisinde tezatlar olduğu gerekçesi ile Yargıtay tarafından bozulur ve tekrar görüşülmesi için Bolu Ağır Ceza Mahkemesine gönderilir.
Sanık Reşit Mercan, kendi lehine tanıklık yapması için Vali Nevzat Tandoğan’ı şahit olarak gösterir.
Nevzat Tandoğan sade bir vatandaş gibi mahkemeye çağrılmasından rahatsızdır. Mahkeme’de sanıkla görüştüğünü söylese de ona herhangi bir teklifte bulunmadığını söyler. Hâkimin ne konuştuklarını sorması üzerine herhangi bir cevap vermez.
Gerçek suçlunun Haşmet Orbay olduğu mahkeme tarafından anlaşılır ve 18 yıl hapis cezasına çarptırılır.
İntihar etmeden bir gün önce Adalet Bakanı Ali Rıza Türel’e “Bana mahkeme suçlu gibi davranıyor. Ben Ankara valisiyim bu durumlara düşecek adam değilim “ der ve ertesi gün beylik tabancası ile intihar eder.
Nevzat Tandoğan mahkemeye çağrılmasını bir onur meselesi mi olarak gördü yoksa Reşit Mercan’ın ifadelerinde söylediği gibi arabuluculuk mu yaptı bilinmez, dava bir daha açılmamak üzere kapatılır.
Nevzat Tandoğan kimdir?


Nevzat Tandoğan, Tek parti döneminin sembol isimlerinden birisidir. ****** döneminden başlayarak intihar edene kadar Ankara valiliği yapmış olan Tandoğan “Bu memlekete komünizm gelecekse onu da biz getiririz” sözlerinin sahibidir. Despotluğu hukuk tanımazlığı ile meşhur olup valiliğinin yanı sıra 18 yıl Ankara belediye başkanlığı da yapmıştır.
Said Nursi’yi makamına getirterek zorla şapka giydirmeye çalışmış, kendi döneminde köylüleri n Ankara’ya girmesini yasaklamıştır.
Osman Yüksel Serdengeçti’nin kendisi hakkında konuştuğunu işitince tutuklanmasını istemiş, makamına getirildiğinde Serdengeçti’ye “Ulan Öküz Anadolulu! Milliyetçilik, komünizm size ne, Sizn göreviniz mahsul yetiştirmek ve oğullarınızı askere göndermektir. Sizden beklediğimiz sadece bunlardır” demiştir.


Categories: