Secde esnasında işlenen kusurlar

21. Secde esnasında işlenen kusurlar

Secde hususunda işlenen bir çok hatalar vardır. Aşağıda, birçoğu, namazın sünnetlerinden ve tamamlayıcı unsurlarından olmasına rağmen göz ardı edilen bu hatalarda n başlıcaları ele alınacaktır.

21/1: Secdede yere konan uzuvların yerle gerektiği gibi temas halinde olmaması.

İbn-i Abbas’tan rivayete göre Peygamber (sallallah u aleyhi ve sellem) şöyle demiştir:

( أُمِرْتُ أَنْ أَسْجُدَ عَلَى سَبْعٍ : اَلْجَبْهَةِ وَ اْلأَنْفِ ، وَ الْيَدَيْنِ ، وَ الرُّكْبَتَيْنِ ، وَ الْقَدَمَيْنِ )
« Yedi (uzuv) üzerine secde etmekle emrolundu m. Bunlar: Alın ve burun, eller, dizler ve ayaklar. »

Bu hadis, secde uzuvlarının yedi olduğunu ve secde eden kişinin bu uzuvlar üzerinde secde etmesi gerektiğini ifade etmektedi r.

Peygamber (sallallah u aleyhi ve sellem) bir diğer hadisinde şöyle buyurmuştur:

( لاَ صَلاَةَ لِمَنْ لاَ يَمَسُّ أَنْفُهُ اْلأَرْضَ مَا يَمَسُّهُ الْجَبِينُ )
« Secde eden kişinin alnının değdiği yere burnu da değmiyorsa, o kişinin namazı namaz değildir. »

Yukarıdaki hadisten, burnunu yere değdirmeden sadece alnını yere koyarak secde eden kimsenin, veya her iki ayağını yerden kaldıran kimsenin, veya ayaklarından birini yere değmeyecek şekilde diğerinin üzerine koyan kimsenin yaptığı bu secdeleri n hatalı olduğu anlaşılmaktadır. Çünkü anlatılan bütün bu secde pozisyonl arında kişi, yedi uzuv üzerinde değil, beş veya altı uzuv üzerinde secde yapmaktadır.

Peygamber (sallallah u aleyhi ve sellem), bir defasında da, secdeyi gerektiği gibi yapmayan kişiye şöyle demiştir:
( إِذَا سَجَدْتَ فَمَكِّنْ لِسُجُودِكَ )
« Secde yaptığın zaman, bunu, (tüm secde uzuvları yere temas edecek biçimde) sağlam ve gerektiği gibi yap. »

21/2: Secde esnasında itidal ve sekinet içinde olmamak.

Daha önce, “Rüku ve Kıyam Esnasında İşlenen Hatalar” başlıklı bölümde, Peygamber in (sallallah u aleyhi ve sellem), rüku ve secdede belini düz tutmayan kimsenin namazının geçersiz olacağına hükmettiğinden, namazını gerektiği gibi kılmayan kişiye secdede huşu ve sekinet hali tavsiye ettiğinden, ve “Bu kişi insanlar içindeki en kötü hırsızdır” dediğinden söz edilmişti.

Secde halindeki sekinet ve huşu; yukarıda bahsi geçen uzuvların şu pozisyond a olması ile sağlanır: Avuç açık, parmaklar kapalı ve kıbleye doğru yönelmiş olacak; eller omuzlarla veya kulaklarl a aynı hizada olacak, ayak parmak uçları kıbleye doğru yönelmiş olacak; topuklar birbirine bitişik bir şekilde duracak, ayaklar dikilecek, kollar yukarı kaldırılıp koltuk altları görülecek şekilde (bedenin yan taraflarından) uzak olacak; ve kişi her bir rükünde, o rüknü icra eden uzuvlarını aynı nokta üzerine getirecek .

21/3: Secdeyi icra edişteki kusurlar.

Yukarıda ele aldığımız hatalı secde pozisyonl arından, gerçek bir secdenin nasıl yapılması gerektiğini de öğrenmiş olduk. Bazen namaz kılan kişi bu hatalarda n bir çoğunu hatta hepsini işleyebilmekte, dolayısıyla Allah’a en yakın olması gereken bir anda –secde halinde- Peygamber in (sallallah u aleyhi ve sellem) secde tarzı dışında bir uygulama gerçekleştirmek suretiyle günaha bile girmekted ir.

Konuyu Daha Detaylı Olarak Ele Alalım:

Namaz kılan bazı kimseler, sünnet olan “belirli uzuvların birbirine olan mesafesi” prensibin i ihmal etmektedi rler. Bu prensibe göre bedenin aldığı pozisyonu n açılımı şöyledir: karnı diz üstüne tekabül eden mahalden, başkalarını rahatsız etmeyecek şekilde pazuları bedenin yan kısımlarından uzak tutmak, kolları az bir miktar yerden kaldırmak; avuç içlerini, diz hizasına değil de omuz veya kulak hizasına koymak demektir. Ancak elbette ki bu hususta da aşırılığa kaçmamak gerekmekt edir. Nitekim bazıları, adeta yüzükoyun yerde yatıyormuşçasına belini düz hale getirmek veya başını ön safa ulaşacak biçimde iyice uzatmak suretiyle kendini zorlamakt adır ki, bütün bunlar yanlış uygulamal ardır.

Bazı kimseleri n namaz kılışları ise hayvanların değişik hareketle rine benzemekt e olup, kişide, bu insanların, namazı ciddiye almadıkları, gereken özeni göstermedikleri yönünde izlenim uyandırmaktadır. Bu konudaki başlıca tipik pozisyonl ar şunlardır: Namaz esnasında adeta bir tilki gibi sağa sola bakınmak; secde esnasında yırtıcı hayvanlar gibi iyice yere yayılmak; (rüku ve secdelerd e) karga gibi başını hızlı hızlı indirip kaldırmak, develer gibi (mescit içerisinde) bir mekan belirleyi p sürekli o mekanı kullanmak; secde esnasında) kolları, köpeğin ön ayaklarını yayıp uzattığı şekilde uzatmak; selam verirken, atların kuyrukları gibi elleri sağa veya sola kaldırıp hareket ettirmek.

Allame İbn-i Kayyım şöyle demiştir: Şeriat, kafirlere, şeytanlara, kadınlara, bedeviler e ve eksik olan herşeye benzemekt en (insanları) alıkoymak için gelmiştir. Dolayısıyla, Şeriat, pekçok cahil insanın namaz esnasında sergilediği ve hayvanların hareketle rini andıran bu hareketle ri de yasaklanmıştır.

Enes’ten (r.a) şöyle bir hadis rivayet edilmiştir:

( اِعْتَدِلُوا فِي السُّجُودِ، وَ لاَ يَبْسُطْ أَحَدُكُمْ ذِرَاعَيْهِ انْبِسَاطَ الْكَلْبِ )
« Secdede mutedil olunuz. Sizden hiçkimse, (secde esnasında) kollarını, köpeğin ön ayaklarını yayıp uzattığı şekilde uzatmasın. »

Secde esnasında ayakları dik vaziyette tutmak, topukları birleştirip, ayak parmaklarını da kıble istikamet ine yöneltmek şeklindeki uygulama bugün birçok kimse tarafından terkedile n sünnetlerdendir. İnşallah bu satırları okuduktan sonra secdenin yapılışı hususunda kendileri ne daha çok dikkat ederler. Allah hepimizi Muhammed’in (sallallah u aleyhi ve sellem) sünnetine tam riayet etmeye muvaffak etsin.

(Secde esnasında ellerin yumruk yapılmak suretiyle yere konması, keza ayaklarda n birinin öbürünün üzerine konması da pekçok kimsenin işlediği hatalar cümlesindendir. Allah, bizleri de, bu hataları yapan Müslümanları da doğru yola iletsin.)

21/4: Secde esnasında bazı azaların açık oluşu ve toprak veya benzeri şeylere secde etme mecburiye ti meseleler i.

Enes’ten (r.a) rivayet edilen bir hadis şöyledir: Peygamber le (sallallah u aleyhi ve sellem) birlikte aşırı sıcak bir havada namaz kılıyorduk. Toprak sıcak olduğu için hiçkimse alnını secde esnasında zemine koyamıyordu. Bu nedenle herkes secde mahalline elbisesin i koydu ve secdeyi oraya yaptı.

Şevkani şöyle demiştir: Bu hadis esas alınarak, namaz kılan kişinin secde esnasında elbisesin e ait bir parçaya secde etmesinin caiz olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Nevevi ise, Ebu Hanife ve Cumhurun Şevkani ile aynı kanaatte olduğunu; buna karşılık Şafiinin, söz konusu elbisenin namaz esnasında giyilen bir kıyafet olması gerekmediğini belirtmiştir.

21/5: Hastaya secde imkanı vermek için bir nesnenin baş hizasına kaldırılması.

Abdullah bin Ömer’den (r.a) rivayet edilen bir hadis şöyledir: Peygamber(sallallah u aleyhi ve sellem), bir hastayı ziyaret ettiğinde yanında ben de vardım. Peygamber (sallallah u aleyhi ve sellem) hasta namaz kılarken yanına girmişti, hasta, alnının karşısına koyduğu bir değneğe secde yapmaya çalışıyordu. Daha sonra bu değneği kaldırıp bir yastık aldı. Bunun üzerine Peygamber (sallallah u aleyhi ve sellem) kendisine şöyle dedi: ‘Eğer yere secde etmeye muktedirs en yastığı bırak! Aksi halde namazını ima yolu ile kıl. Secdeleri nde de rükuundan biraz daha fazla eğil’.

Bu hadisten yola çıkarak cumhur ulema, hastanın; yastık, değnek gibi baş hizasına yükseltilen bir şeye secde etmesinin mekruh olduğu kanaatine ulaşmıştır.

21/6: Sehiv secdesi yapıldığı zaman, (سُبْحَانَ مَنْ لاَ يَسْهُو وَ لاَ يَنَامُ ) ‘Subhâne men la yeshu vela yenâmu’ duasının okunması.

Bilinçsiz bazı Müslümanlar, namazdaki bir hatadan ötürü sehiv secdesi gerektiğinde, secde esnasında –bazısı ayet olan- aşağıdaki duaları okumaktadırlar ki, bu uygulama dinin özünde bulunmadığı için, bu duayı okuyanlar açıkça hata etmiş olmaktadırlar. Söz konusu dualar şunlardır:

( سُبْحَانَ مَنْ لاَ يَسْهُو وَ لاَ يَنَامُ )
« Yanılgıya düşmeyen ve uyumayan Allah bütün kusurlard an münezzehtir. »

(وَ مَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيًّا )
‘Ve ma kane Rabbuke nesiyyen’
« Rabbin unutacak değildir »

( رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا )
‘Rabbena la tuahizna in nesi’na ev aht’na’
« Ey Rabbimiz, eğer unutursak veya hata edersek bizleri bunlardan sorumlu tutma. »

21/7: İmamın Namazda yanılmasını gerekçelendirme hususunda yerleşmiş yanlış kanaat.

Yeri gelmişken işaret etmek faydalı olacaktır ki, bazı kimseler, imamın, namazın rükunlarında veya kıraat esnasında yanılmasını, cemaatin bir kısmının temiz olmayışına bağlamakta ve bu konuda şu hadisi kendileri ne delil yapmaktadırlar: Şebib Ebi Ruh’tan, O da bir sahabeden rivayet etmektedi r ki, Peygamber (sallallah u aleyhi ve sellem) sabah namazını kılmış ve namaz esnasında Rum suresini okurken hata etmiştir. Namazı bitirdikt en sonra şöyle demiştir:

( مَا بَالُ أَقْوَامٍ يُصَلُّونَ مَعَنَا لاَ يُحْسِنُونَ الطُّهُورَ، فَإِنَّمَا يَلْبِسُ عَلَيْنَا الْقُرْآنَ أُولَئِكَ )
« Temizliğe gerektiği gibi riayet etmeyen şu insanlar niçin bizimle namaz kılıyorlar ki!? Onların yüzünden (namaz esnasında) Kuran ayetlerin i şaşırıyoruz. »

Bu hadis zayıftır. İbnu’l-Kattan, hadiste geçen ravi Şebib’in -ki kendisi Nuaym’ın oğludur ve künyesi Ebu Ruh el-Hımmasi’dir- adalet vasfından yoksun olduğunu belirtmiştir. Zaten bu hadis metni, şu ayet-i kerime ile de çelişmektedir:

( وَ مَنْ أَسَاءَ فَعَلَيْهَا )
« Kim de kötülük yaparsa, aleyhined ir. » (Fussilet:46)

alintidir

ALLAH razı olsun...

benim sormak istediğim bir konu var...

secde esnasında 3 kere sübhane rabbiyel azim dedikten sonra 3 defa da la ilahe illallah demek uygunmudur...

Gerçeğin Sesi demiş ki:

ALLAH razı olsun...

benim sormak istediğim bir konu var...

secde esnasında 3 kere sübhane rabbiyel azim dedikten sonra 3 defa da la ilahe illallah demek uygunmudur...

bu soruyu hocalarimiza öm olarak sorabilecegin gibi ,gespenst kardesimizin özel bir bölümü vardi oraya yada gespenst kardesime öm olarak sorabilirsin . vesselam.

namazda şaşarmanın tek nedeni sadece temiz olmamak mı. şeytanın bizle işi hiç bitmiyorki